جوان آنلاین: بخش مهمی از دلیل هدر رفت بالای انرژی این است که یارانه انرژی به گاز تعلق می‌گیرد و به همین دلیل هزینه آن پایین است و مشترکین تمرکزی بر استفاده صحیح از آن ندارند. مشترکینی که از گاز به میزان خیلی زیادی استفاده می‌کنند، باید هزینه مصرف خود را بپردازند. با اجرای طرح تعرفه‌گذاری پلکانی گاز خانگی؛ قیمت‌های واقعی برای مشترکان پرمصرف اعمال می‌شود و توزیع عادلانه یارانه انرژی را تضمین می‌کند و مصرف‌کنندگان با سرانه مصرف بالا هزینه واقعی مصرف خود را متحمل می‌شوند.
طرح تعرفه‌گذاری پلکانی گاز خانگی در تمام کشور دارد اجرا می‌شود و هدف از اجرای این طرح این است که مشترکین پرمصرف که همانند مردم عادی و ضعیف از یارانه انرژی پنهان استفاده می‌کنند هزینه مصرف خود را بپردازند. اجرای تعرفه‌گذاری پلکانی گاز، خانوار‌ها را تشویق می‌کند تا مصرف گاز خود را کاهش دهند. از آنجایی که خانوار‌های مصرف‌کننده بالاتر تعرفه‌های بالاتری دریافت می‌کنند، انگیزه مالی برای آن‌ها وجود دارد که سطح مصرف خود را کاهش دهند.
ما در کشور مشکل ناترازی گاز داریم و این مشکل یک مسئله جدی در زمستان‌ها برای تأمین گاز بخش خانگی و صنایع ایجاد می‌کند. اختلاف مصرف گاز طبیعی در فصل گرم و سرد سال به‌صورت میانگین ماهانه، به بیش از ۲۲۰ میلیون مترمکعب در روز می‌رسد و در صورت ادامه روند کنونی، کشور با چالش جدی‌تری در تأمین گاز به‌ویژه در فصل سرد سال روبه‌رو خواهد شد.
طرح تعرفه‌گذاری پلکانی به مصرف بهینه گاز کمک خواهد کرد، اما در کنار آن اقدامات دیگری نیز باید انجام شود. در تمام بخش‌های توزیع و مصرف گاز در کشور با هدر رفت مواجه هستیم و این هدر رفت منابع خیلی بالا است. به عنوان مثال اغلب صنایع، به‌ویژه صنایع بزرگ، عمدتاً فرسوده‌اند یا از تکنولوژی با راندمان پایین استفاده می‌کنند؛ در حالی‌که برنامه‌ریزی و اجرای طرح‌های بهینه‌سازی با هدف مدیریت مصرف شدت انرژی در این بخش می‌تواند از هدررفت انرژی جلوگیری و به تأمین پایدار آن کمک شایانی کند. همچنین راندمان بهره‌وری در نیروگاه‌های ما به نسبت متوسط جهانی خیلی پایین است که این نشان دهنده هدر رفته بالای گاز در کشور در این بخش است. در بخش خانگی و تجاری راندمان بخاری‌های بسیار پایین است و باید با بخاری‌های استاندارد مانند بخاری‌های هرمتیک جایگزین شود. در بخش اداری؛ روشن‌کردن وسایل گرمایشی ادارات یک ساعت قبل از آغاز وقت اداری و خاموش‌کردن آن‌ها یک ساعت قبل از پایان وقت اداری باید رعایت شود و این وسایل گرمایشی در روز‌های تعطیل حتماً باید خاموش شوند. در مجتمع‌های مسکونی؛ معاینه فنی کلیه موتورخانه‌ها بر اساس ماده ۱۷ قانون هوای پاک، سرویس و تعمیرات دوره‌ای و نصب سامانه پایش هوشمند موتورخانه‌ها به منظور افزایش ضریب ایمنی و بازدهی از دیگر اقداماتی است که باید انجام شود.
بخش مهمی از دلیل هدر رفت بالای انرژی این است که یارانه انرژی به گاز تعلق می‌گیرد و به همین دلیل هزینه آن پایین است و مشترکین تمرکزی بر استفاده صحیح از آن ندارند. مشترکینی که از گاز به میزان خیلی زیادی استفاده می‌کنند، باید هزینه مصرف خود را بپردازند. با اجرای طرح تعرفه‌گذاری پلکانی گاز خانگی؛ قیمت‌های واقعی برای مشترکان پرمصرف اعمال می‌شود و توزیع عادلانه یارانه انرژی را تضمین می‌کند و مصرف‌کنندگان با سرانه مصرف بالا هزینه واقعی مصرف خود را متحمل می‌شوند.
اجرای طرح تعرفه‌گذاری پلکانی نواقصی داشت که در فاز دوم اصلاح شده، در این طرح مؤلفه‌های لازم برای مشترکین بخش خانگی لحاظ شده است. این طرح براساس عدالت اجرا می‌شود و با اجرای آن سطح پایین جامعه متحمل هزینه اضافی برای گاز مصرفی خود نمی‌شود. در این طرح واقعیات هر خانواده ایرانی، تعداد اعضای خانواده، دهکی که آن خانواده در آن قرار دارد، شهری یا روستایی بودن، سردسیر یا گرمسیر بودن منطقه محل سکونت؛ در تعیین تعرفه‌گذاری پلکانی گاز خانگی لحاظ شده است.
طرح تعرفه‌گذاری پلکانی در سایر کشور‌های جهان نیز اجرایی شده است. هر کسی که از انرژی به میزان بیشتری استفاده می‌کند باید به همان نسبت هزینه مصرف خود را بپردازد. این طرح یک روش کلیدی است که با اعمال سیاست‌های قیمتی و همچنین سیاست تشویق و تنبیه نقش مؤثری در کنترل و بهینه‌سازی مصرف در این بخش دارد.
در کنار اعمال سیاست‌های قیمتی باید در زمینه فرهنگی نیز اقداماتی صورت گیرد تا هدررفت گاز به حداقل برسد.
استاندارد بودن ساختمان‌ها، استفاده از بخاری‌هایی با راندمان بالا، بهینه‌سازی تجهیزات گرمایشی و موتورخانه‌ها مواردی هستند که با تعرفه‌گذاری پلکانی نمی‌توان به آن‌ها دست یافت، اما با فرهنگسازی قطعاً به آن می‌رسیم.
بر اساس اطلاعاتی که از وزارت رفاه دریافت شده، ۹۰ درصد مشترکان پرمصرف گاز در مناطق مرفه‌نشین ساکن هستند، اما همه در برابر این مصرف بی‌رویه مسئول هستیم. چه مرفه، چه غیرمرفه، چه متوسط، چه غیرمتوسط همه باید برای آگاه سازی، صرفه‌جویی و مصرف بهینه گاز تلاش کنیم.
